انواع دیابت
فهرست محتوا
بیماری دیابت
داشتن سطح قند خون کنترل نشده، ممکن است تهدید کننده ی زندگی بیماران دیابتی باشد. دیابت نوعی بیماری است که در آن بدن به اندازه کافی انسولین تولید نمی کند یا از انسولین تولید شده به درستی استفاده نخواهد کرد و یا ترکیبی از هر دو را به نمایش می گذارد. هنگامی که هر یک از این موارد اتفاق می افتد، بدن قادر به دریافت قند از خون به سلول ها نیست. این امر منجر به قند خون بالا یا دیبات خواهد شد. در پی روند درمان دیابت تشخیص انواع دیابت ضروری است. در این نوشته قصد داریم به توضیحاتی در مورد انواع دیابت و نحوه درمان آن ها بپردازیم. با ما همراه باشید؛
انواع دیابت
به استثنای دیابت بارداری (دیابتی که در دوران بارداری رخ می دهد) دو نوع اصلی دیابت وجود دارد: نوع 1 و نوع 2.
در دیابت نوع 1، سلول های بتا در لوزالمعده که انسولین تولید می کنند (هورمون تنظیم کننده قند خون)، به اشتباه توسط سیستم ایمنی بدن مورد حمله و نابودی قرار می گیرند.
دیابت نوع 2، شایع ترین نوع دیابت است که حدود 90 تا 95 درصد از کل موارد را تشکیل می دهد. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که سلول های بدن پاسخ خود را به انسولین متوقف می کنند، یا سلول های بتا قادر به تولید مقادیر کافی هورمون نیستند.
در هر دو حالت این بیماری، سطح قند خون بالا رفته و باعث بروز وضعیتی خواهد شد که به عنوان دیابت شناخته می شود. در صورت کنترل نشدن این اختلال، ممکن است منجر به تعدادی از عوارض از جمله اختلال در کلیه، بیماری قلبی عروقی و آسیب عصبی شود.
تشخیص نوع دیابت
تشخیص دیابت معمولاً با استفاده از تست گلوکز ناشتای پلاسما (FPG) یا آزمایش هموگلوبین A1C انجام می شود. آزمایش FPG سطح قند خون فرد را در یک زمان واحد ارزیابی می کند، در حالی که آزمایش A1C میزان قند خون را در طی 3 ماه گذشته اندازه گیری خواهد کرد.
برای تشخیص نوع دیابت، پزشک متخصص ممکن است به دنبال آنتی بادی های مرتبط با دیابت در خون باشد. آنتی بادی ها پروتئین هایی هستند که توسط سیستم ایمنی بدن تولید می شوند و می توانند به سلول های بدن حمله کنند.
وجود چنین آنتی بادی هایی نشانگر دیابت نوع 1 است و عدم وجود آن ها ابتلا به دیابت نوع 2 می باشد.
چه عواملی باعث بروز دیابت می شود؟
دیابت نوع 1
همانطور که گفته شد، دیابت نوع 1 بیماری خود ایمنی است و آنچه باعث حملات سیستم ایمنی بدن به سلول های بتا در لوزالمعده می شود، مشخص نیست. ممکن است دلایل ژنتیکی و محیطی هم وجود داشته باشد اما نقش عوامل سبک زندگی در ابتلا به این نوع دیابت تأیید نشده است.
دیابت نوع 2
دیابت نوع 2 با مقاومت به انسولین شروع می شود، این امر بدان معناست که بدن شما نمی تواند از انسولین به طور مؤثر استفاده کند.
علت دقیق دیابت نوع 2 مشخص نیست. عوامل مؤثر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• ژنتیک
• عدم فعالیت های ورزشی
• داشتن اضافه وزن
• داشتن دیابت بارداری یا پیش دیابت
همچنین ممکن است عوامل بهداشتی دیگر و دلایل محیطی نیز وجود داشته باشد.
علائم دیابت چیست؟
علائم عمومی دیابت شامل موارد زیر است:
- تشنگی بیش از حد و گرسنگی
- تکرر ادرار
- خواب آلودگی یا خستگی
- خشکی و خارش پوست
- تاری دید
- روند کند التیام زخم
دیابت نوع 2 ممکن است باعث ایجاد لکه های تیره در چین های پوست زیر بغل و گردن بیماران گردد. از آنجا که تشخیص دیابت نوع 2 زمان بیشتری خواهد برد، ممکن است هنگام تشخیص، علائمی مانند درد یا بی حسی در پاهای خود احساس کنید.
دیابت نوع 1 اغلب سریع تر ایجاد می شود و ممکن است علائمی مانند کاهش وزن یا وضعیتی به نام کتواسیدوز دیابتی بروز دهد. کتواسیدوز دیابتی زمانی رخ می دهد که قند خون بسیار بالایی داشته باشید، اما انسولین کمی در بدن وجود ندارد.
علائم هر دو نوع دیابت در هر سنی ممکن است ظاهر شود، اما به طور کلی نوع 1 در کودکان و بزرگسالان مشاهده می شود و نوع 2 در افراد بالای 45 سال رخ می دهد. اما ممکن است افراد جوان به دلیل شیوه ی زندگی کم تحرک و افزایش وزن به طور فزاینده ای به دیابت نوع 2 مبتلا شوند.
عوارض احتمالی دیابت چیست؟
عوارض دیابت به طور کلی با گذشت زمان بروز خواهد کرد. عوارضی از جمله:
- بیماری عروق که منجر به حمله قلبی یا سکته مغزی می شود
- مشکلات بینایی، به نام رتینوپاتی (Diabetic Retinopathy)
- عفونت یا شرایط پوستی
- آسیب عصبی یا نوروپاتی (Neuropathy)
- آسیب کلیه یا نفروپاتی (Nephropathy)
- قطع عضو به علت نوروپاتی یا بیماری عروق
دیابت نوع 2 ممکن است خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش دهد، به خصوص اگر قند خون به خوبی کنترل نشده باشد.
درمان دیابت
به طور کلی فعالیت بدنی بخش مهمی از مدیریت دیابت است. از پزشک خود بپرسید که چند دقیقه در هفته را باید به ورزش هوازی اختصاص دهید. پیروی از رژیم غذایی مناسب و کنترل فشار خون و کلسترول در روند کنترل دیابت بسیار حائز اهمیت می باشد.
درمان دیابت نوع 1
همه افراد مبتلا به دیابت نوع 1 باید انسولین مصرف کنند تا زنده بمانند زیرا آسیب های وارد شده به لوزالمعده دائمی است. انسولین درست زیر پوست تزریق می شود. پزشک به بیماران نحوه ی صحیح تزریق و چرخش مکان های تزریق را نشان می دهد.
همچنین می توان از پمپ تزریق انسولین استفاده کرد. پمپ انسولین دستگاهی کوچک است که به بدن متصل و به وسیله کاتتر مخصوصی و به کمک یک سوزن در زیر جلد تعبیه می شود. داخل دستگاه معمولاً نیم تا یک واحد در ساعت انسولین ریخته میشود و این انسولین با میزان مشخصی به صورت زیرجلدی تزریق میشود.
سطح قند خون بیماران باید در طول روز کنترل شود، در صورت لزوم، ممکن است برای کنترل کلسترول، فشار خون بالا یا سایر عوارض نیز نیاز به مصرف دارو داشته باشند.
درمان دیابت نوع 2
دیابت نوع 2 با رژیم غذایی مناسب و ورزش کنترل می شود و همچنین با داروهای مختلفی برای کنترل قند خون درمان خواهد شد. داروی اول معمولاً متفورمین (گلومزا، گلوکوفاژ،Fortamet ، Riomet) است. این دارو به بدن شما کمک می کند تا از انسولین به طور مؤثر استفاده کند. اگر متفورمین عمل نکند، پزشک ممکن است داروهای دیگری را برای بیماران تجویز کند.
در این نوع از دیبات نیز همچنین باید سطح قند خون بیماررا کنترل کرد و ممکن است برای کمک به کنترل فشار خون و کلسترول به انواع دارو احتیاج باشد.
خلاصه
در پایان این نکته را به یاد داشته باشد که اگر سابقه ی خانوادگی این بیماری را دارید، احتمال ابتلا به دیابت در شما بیشتر است.
همکاری با پزشک متخصص در کنترل هر یک از انواع دیابت ضروری و لازم می باشد. حفظ سطح قند خون هدف اصلی بیماران و پزشک می باشد که روش های کنترل آن با توجه به نوع دیابت، سن و وجود عوارض متفاوت است.